آموزش چله کشی ترکی

آموزش چله کشی گلیم ترکی

چله کشی ترکی

این روش چله کشی چله کشی دو رویه است. در چله کشی ترکی چله ها روی دارقالی بسته شده و دار قالی را دور میزند .لازم است پیش از چله کشی نکاتی را درباره انتخاب دار قالی در نظر گرفت نکات مورد نظر به شرح زیر است:

– متناسب بودن اندازه طول و عرض دار قالی و نقشه آن

-عمود بودن چوب های سردار و زیر دار نسبت به یکدیگر و کج نبودن دار قالی

– استحکام و قدرت دار قالی در برابر فشار تارها

– سمباده کشی چوب های دار پس از آماده سازی آن برای استفاده انجام می شود

۱_ مواردی که باید برای تقسیم بندی چوبدار رعایت کرد عبارتند از:

نخست باید وسط چوب سردار را پیدا کرده و علامت گذاری نمود. سپس علامت مشابه را روی چوب زیر دار ایجاد کرده و آنها را به واحدهای ۷ سانتی متری- واحد اندازه گیری گره ذرعی در مناطق ترکی بافت- تقسیم بندی و علامت گذاری کرد. علامت گذاری در روی چوب سردار به این دلیل است که بعضی از قالی ها پس از پایان بافت و پایین آوردن فرش در قسمت بالا کمی کجی نشان می دهد که در قالیبافی به این عیب ،سره دار شدن فرش می گویند.

برای رفع این عیب بهتر است در هنگام تقسیم بندی فاصله بین چله ها در روی چوب سردار بیشتر از فاصله چله ها در روی چوب زیر دار باشد. این کار تا حدی از به وجود آمدن کجی فرش جلوگیری می کند .بنابراین در تقسیم بندی چله ها گره زرعی را در روی چوب سردار ۷.۲ سانتی متر و زیر ۷ سانتی متر در نظر می‌گیرند.

به تقسیم بندی روی چوب سر دار و زیر دار سیه بندی می گویند.

2- محاسبات در چله کشی

در چله کشی به نقشه و تعداد تار متناسب با رج شمار به کشیدن چله به روی دار اقدام می کنند .اول باید تعداد تارها را محاسبه کرد .به این طریق که نقشه قالیچه ای را داریم به عرضه یک ذرع ۱۱۲ سانتیمتر و رج شمار ۳۵ رج

و چون هر دو گره دوتار را به هم پیوند می دهند بنابراین 560*2=1120 که تعداد تارهای ما است.

مثال دیگر: چنانچه نقشه کاملی را داریم، تعداد گره آن ۵۶۰ و مرد شماره آن ۳۵ است ولی نمی دانیم و عرض فرش را چقدر علامت گذاری کنیم به این ترتیب عمل می‌کنیم. ۵۶۰ تقسیم بر ۳۵ می‌کنیم که برابر با ۱۱۲ که عرض فرش است وقتی محاسبه دقیق انجام شد و عرض فرش و تعداد گره و رنج شما را دقیقاً به دست آوریم شروع می کنیم به چله کشی.

برای جلوگیری از عیب دار شدن چله بعد از عمل سینه بندی و قبل از شروع چله کشی رعایت نکات زیر الزامی است.

نخی که برای چله کشی در نظر گرفته می شود باید با رجشمار فرش متناسب باشد.

تعداد تارها دردو نیمه راست و چپ چوبهای سردار و زیر دار به یک اندازه باشد تا فشار تارها بر دو طرف دستگاه تقسیم شود.

تعداد تارها در هر واحد با نقشه قالی متناسب باشد. تعداد چله ها باید دو برابر تعداد گره های روی نقشه باشد. برای مثال اگر نقشه قالی 30 رجی باشد، در هر ۷ سانتیمتر ۳۰ گره زده می‌شود بنابراین لازم است در چله کشی برای هر ۷ سانتیمتر ۶۰ تار منظور شود.

لازم است که شش تار ها در تمام مدت چله کشی یکنواخت باشد و تمام چله ها در یک مرحله و در یک روز کشیده شود.

فاصله نخ های چله باید در تمام ارز قالی به یک اندازه باشد اگر در یک جا تراکم چله ها بیشتر در جای دیگر کمتر باشد اندازه نقوش مشابه در قالی متفاوت خواهد بود.

نخ چله باید به اندازه کافی تهیه شود اگر نخ پیش از پایان یافتن چله کشی تمام شد، باید تلاش کرد عین نرخ پیشین تهیه و مورد استفاده قرار گیرد.

در هنگام چله کشی باید دقت شود که نسخه های چله در بالا و پایین روی هم نیافتند و فاصله رعایت شود.

قبل از چله کشی به روش ترکی دور تا دور دار را اندازه گرفته و با نقشه مقایسه نمایید و در چله کشی فارسی با توجه به طول فرش مورد نظر باید طول چله ها را کنترل نمایید.