فرش ایران

جغرافیای فرش ایران

در اکثر نقاط ایران فرش بافته می شود اما در بعضی مناطق از اهمیت ویژه ای برخوردار است و به عبارتی در این زمینه صاحب سبک و قدمت می باشند که در این قسمت به معرفی آن ها می پردازیم.

قالی آذربایجان

نام آذربایجان با بافت قالی های مرغوب و اعلاء بادوام و خوش طرح و رنگ است و همواره بخشی از صادرات قالی ایران را تشکیل می دهد. این قالی ها با گره ترکی ، پرز کوتاه و نازک مشخص می شود و مبنای رجشمار آن تعداد گره ها در 7 سانتی متر است. در این منطقه بافندگان در بافت قالی ابریشم مهارت دارند.

قالی کرمان

از ویژگی های ظاهری این فرش های بافت استان کرمان می توان به طرح های تصویری مانند لیلی و مجنون، خیام و … طرح های افشان و نقوش قاب قرآنی اشاره کرد. از لحاظ رنگ آمیزی یکی از متنوع ترین و شاد ترین قالی های ایران است. در این قالی ها به طور عمده از پشم برای پرز و از نخ پنبه ای برای تار و پود استفاده می شود.

رج شمار قالی کرمان بین 35 تا 80 رج است و تنها از گره فارسی استفاده می شود و بنابراین نحوه ی چله کشی قالی ها به صورت فارسی است. اغلب قالی های کرمان و رفسنجان از نوع خاص سه پود است. البته قالی های دو پود هم به طور پراکنده بافته می شود.

قالی کردستان

در قالی های منطقه کردستان نام سنندج و بیجار می درخشند. از مشهور ترین طرح های سنندج می توان به ماهی درهم،لچک،گل و بلبل،شاه عباسی هندی افشان و در منطقه بیجار می توان به گل فرنگ،لچکو ترنج با نگاره هندسی و ساده و ماهی درهم اشاره کرد. در سنندج رنگ های لاکی سیر ، سرمه ای ، آبی ،کرم رایج است.

از گره متقارن استفاده می کنند و رج شمار آن ها بین 25 تا 35 است دارهای منطقه تماما عمودی است و پرداخت و رو گیری قالی هنگام بافت با قیچی انجام می شود. در بیجار هم رج شمار قالی ها بین 30 تا 35 و بعضا 40 بوده و از گره متقارن استفاده می شود. چله کشی هایشان به صورت ترکی و بر روی دار انجام می شود. در حال حاضر قالی ها در این مناطق از دو نوع پود است.

قالی همدان

در خصوص ویژگی های ظاهری قالی های شهر همدان می توان گفت: طرح های رایج بیشتر لچک و ترنج ، شاه عباسی ، پر طاووسی،  خوشه انگوری و ماهی است. رنگ آمیزی ها متوع و شاد است و برای پرز از پشم و تار و پود از نخ پنبه ای استفاده می کنند. رج شمار قالی ها قالی ها حدود 30 تا 40و در مناطق محلی بین 15 تا 25 است. گره ها از نوع ترکی بوده و دارها عمودی و ثابت است و چله کشی روی دار انجام می شود.

قالی های همدان به ویژه قالی محلی آن به نسبت مساحت و در مقایسه با قالی های سایر مناطق به مواد اولیه بیشتری در بافت هر متر مربع آن نیاز اسن.

قالی اصفهان

اصفهان دارای سابقه ی درخشانی در قالی بافی جهان است و نفیس ترین قالی ها در دوره ی صفوی در اصفهان و کاشان یافته شده است. بیشتر نقش قالی های اصفهان را طرح لچک و ترنج تشکیل می دهد.

از دیگر طرح ها می توان به شکارگاه ، قاب قابی ، گل فرنگ هم اشاره کرد. رنگ های قالی اصفهان در مایه رنگ های شاد و به طور عمده لاکی ، کرم، سبز ، مسی ، خاکی و سرمه ای اشاره کرد. گره نا متقارن در قالی اصفهان کاربرد دارد ، پرز فرش از ابریشم انتخاب می شود و استفاده از ابریشم به عنوان چله قالی از ویژگی های قالی بافی در اصفهان است.

رج شمار در این قالی ها عموما 50 تا 70 و در مواردی تا 90 است. دارهای قالی بافی عموما عمودی و ثابت هستند و چله کشی به سبک فارسی انجام می شود قالی های اصفهان از نوع دو پود می باشد.