آموزش دارقالی

دارقالی

آموزش دار قالی بافی

اساس انجام یک بافت خوب اول داره سالم و بدون عیب و دوم چله کشی صحیح و یکدست می باشد یک داره خوب باید دارای مشخصات زیر باشد یک موازی بودن راست رو ها با یکدیگر دو نداشتن جوش یا شکستگی روی راست رو ها ۳ موازی بودن سردار و زیر دار با یکدیگر ۴ صاف بودن سطح سردار و زیر دار ۵ استحکام و مقاومت دار باید متناسب با فرشی باشد که قرار است یافته شود که در حین بافت تابدار و خم نشود .

دارها به دو دسته تقسیم میشود دار افقی (داره زمینی یا خوابیده )داره عمودی (ایستاده)

دارافقی

دارای ساختمان ساده از جنس چوب یا لوله های آهنی است که در بین روستاییان و عشایر که ناچارند برای ییلاق و قشلاق به طور دائم از جایی به جای دیگر کوچ کنند رواج دارد دار افقی از دو گیره چوبی استوانه‌ای محکم و راست فوقانی و تحتانی به طول یک و نیم برابر عرض قالی به نام چوب سردار و چوب زیر دار ساخته می شود که به موازات هم در فاصله مورد نظر به وسیله طناب های ضخیم و چهار میخ چوبی یا فلزی به نام میخ مهار و ۴ حلقه فلزی به نام تنگ یا پیچ بر زمین کوبیده میشود .

دار افقی فاقد تیرهای جانبی راست رو و چپ رو است دار قالی را فقط میخوای کوبیده شده بر زمین و طناب های مربوطه محکم و ثابت نگه می دارند این دار بسیار ارزان تهیه شده ،سبک است و به آسانی می‌توان آن را جمع نموده و به جای دیگر منتقل کرد.

دار افقی علاوه بر چوب های سردار و زیر دار یک چوب گرد و استوانه ای به نام کجو یا شانه به وسیله سه پایه ای بر روی دار سوار می شود تا تارهای زیر و روی حافظه را مشخص سازد.

از معایب دار افقی این است که قالی بافته شده به وسیله این نوع دار اغلب سر دار و دارای چین و چروک است داره افقی اسکلت محکمی ندارد به این سبب چلچله ها را نمی توان در عرض قالی کشیده و کنترل کرد از این رو پس از اتمام بافت فرش و استفاده از آن معایب فرش آشکار می شود

استفاده از دار افقی سلامتی بافنده را خدشه‌دار می‌کند زیرا بافنده مجبور است هنگام بافت روی دار خم شود که این عمل سبب می‌شود پس از چند سال کار بافنده به خمیدگی پشت و ستون فقرات مبتلا گردد همچنین به دلیل آنکه دار افقی در کف اتاق و یا کارگاه گسترده می‌شود جای زیادی را اشغال می کند و دست و پا گیر است

دارافقی محاسنی نیز دارد که به شرح زیر است:

۱، تمام مواد اولیه ساخت آن در دسترس است

۲، به آسانی و با قیمت ارزان تهیه می‌شود

۳، حمل و نقل دار افقی از نقطه ای به نقطه دیگر راحت است

۴، از دار افقی بیشتر ایلات بختیاری و قشقایی استفاده می‌کنند

دارعمودی

دارهای عمودی ۴ نوع دارد :

۱_دار عمودی ثابت

۲_ داره عمودی فندک دار

۳ _دار عمودی گردان

۴_ دار تبریزی

دارعمودی ثابت

استفاده از این نوع دار بیشتر در روستاها معمول است داره عمودی ثابت از دو تیر ثابت فوقانی و تحتانی که چوب سر دار و چوب زیر دار نامیده می شود و دو تیر شکاف دار عمودی به نام راست رو و چپ رو که دو سر تیر های افقی در شکاف این تیرها به وسیله گوه محکم می شود ساخته می شود تیرهای عمودی برای ثابت شدن دار ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر در داخل زمین قرار داده می‌شود در این دیدار بافنده به وسیله نردبان هایی که به راست رو و چپ رو هم متصل است بالا می‌رود و کار بافت را تا پایان فرش ادامه می‌دهد.

نکته: گوه قطعه چوب گونیا شکلی است که برای محکم کردن چله ها دو طرف زیر دار شکاف پایین راست رو ها کوبیده می شود در موقع شل کردن چله ها و پایین کشی گوه ها را بیرون می آورند.